άλφιτον

ἄλφιτον, το (Α)

(στον ενικό μόνο στον Όμηρο)

1. ξεφλουδισμένο ή χοντροκοπανισμένο κριθάρι

2. φρ. «ἀλφίτου ἀκτίς», κριθάλευρο

(συνήθως στον πληθυντικό) τὰ ἄλφιτα

3. χονδροκομμένο αλεύρι, πληγούρι (σε αντίθεση με τα ἀλείατα*), με το οποίο συνήθιζαν να πασπαλίζουν τα ψητά κρέατα και κυρίως τών σφαγίων που πρόσφεραν ως θυσία στους θεούς

4. είδος ποτού που παρασκευαζόταν από το αλεύρι αυτό (πρβλ. την μπίρα)

5. κάθε είδος χοντρού αλευριού ή χόνδρου από καρπούς ή όσπρια

6. ο άρτος ο επιούσιος, το ψωμί τού σπιτιού, το καθημερινό ψωμί

7. φρ. «ἐπ’ ἀλφίτου πίνω», ή «ἄλφιτα πίνω» πίνω κρασί που περιέχει χόνδρους από κριθάρι

8. στη Μυκηναϊκή η λέξη μαρτυρείται έμμεσα με το παράγωγο αλφίτεια*.

[ΕΤΥΜΟΛ. < ἄλφιτα, πληθ. τής λ. ἄλφι.

ΠΑΡ. αρχ. ἀλφιτεύς, ἀλφιτηρός.

ΣΥΝΘ. αρχ. ἀλφιταμοιβός, ἀλφιτοπώλης, ἀλφιτοσκόπος, ἀλφιτοφάγος, ἀλφιτόχρως

αρχ.-μσν.

ἀλφιτοποιός].